Heb je het gevoel dat je hoogsensitief / HSP bent? In deze blog zal ik je tips geven wat je kunt doen, om beter om te gaan met HSP. Er zijn verschillende manieren die helpen en geen een is goed of fout. Zo lang het goed voelt, is het in mijn ogen oké. Zeker omdat ik zelf ervaring heb als HSP'er :).
Tips omgaan met HSP
1. Stel eerst vast of je HSP bent.
Je kan op verschillende manieren vaststellen dat je HSP bent. Als eerste is het aan te raden om eens te kijken binnen jouw familie. Zijn er familieleden die hoogsensitief zijn of een vermoeden hebben dat ze het zijn? Vraag ernaar en ga erover in gesprek, zo kunnen jullie erachter komen of er dingen zijn wat je van elkaar herkent en overeenkomt. Ook kan je aan jouw opvoeders/ouders vragen of er in jouw kindertijd of jeugd bepaalde dingen opvielen? Dat je bijvoorbeeld zo nu en dan even terugtrekt of door leerkrachten als stil of verlegen werd omschreven.
Daarnaast is het aan te raden om je veel in te lezen over hoogsensitiviteit op het internet en in boeken. Op YouTube kan je ook tal van filmpjes vinden over hoogsensitiviteit, een handige tool! Vaak is het na jouw research wel duidelijk dat je hoogsensitief bent of niet.
Twijfel je toch nog? dan kan je altijd een coach gespecialiseerd in hoogsensitiviteit inschakelen of een psycholoog, die je zowel verder kan helpen in jouw belemmeringen in het dagelijks leven als vaststellen dat je hoogsensitief bent. Misschien valt het kwartje wel en verklaart dit een hele hoop in jouw leven. Dit zal vast een hele opluchting zijn!
2. Leer de kenmerken herkennen van Hoogsensitiviteit
Waaraan je goed kan herkennen dat je hoogsensitief bent is de overgevoeligheid voor licht, geluid, geuren en/of bewegingen. Je hebt een groot inlevingsvermogen, voelt je vaak moe, veel piekeren en zorgen maken, bepaalde situaties vermijden (vermijdingsgedrag), je neemt veel details waar en voelt stemmingen en sferen van anderen goed aan.
Doordat je een gevoeliger zenuwstelsel hebt en alles intenser ervaart kan dit zorgen voor een overdraad aan prikkels waardoor je je soms overweldigd voelt. Je hebt eigenlijk een 'antenne' meer dan een niet HSP'er, wat zorgt dat je meer tijd nodig hebt om al die prikkels te verwerken. Zo herken je hoogsensitiviteit.
3. Luister naar je gevoel
Als HSP'er is het extra belangrijk om naar jouw gevoel te luisteren, meer dan een niet HSP'er. Negeer je jouw gevoel? Dan kan dit tegen je werken en kom je met jezelf in de knoop. Je gaat dus tegen de stroming in en vraagt daardoor al snel teveel van jezelf. Dit kan uiteindelijk lijden tot verveling, stress, depressieve klachten, angstklachten en overprikkeling.
Het is ook aan te raden om zoveel mogelijk binnen je comfort zone te blijven, wijk je hier teveel van af, dan kan dit veel emoties en spanningen met zich mee brengen wat jouw gevoelige zenuwstelsel snel zal uitputten. Met overspannenheid of een burn-out als gevolg. Iets wat je natuurlijk altijd wilt vermijden. Neem voldoende rust en geef je grenzen tijdig aan is mijn advies.
4. Accepteer het
Het belangrijkste is misschien wel accepteren, dat je bent zoals je bent, dat je de wereld intenser en anders ervaart als een niet HSP'er. Accepteer dat je een extra 'antenne' hebt en wees je er bewust van.
Eigenlijk heb je als hoogsensitief persoon een extra antenne en daarmee al een voorsprong op een niet HSP'er, mits je deze eigenschap/kracht goed beheerst. Er gaat nu vast een wereld voor je open, het verklaard veel dingen, waarom jij je anders voelt dan anderen en waarom je vaak met jezelf in de knoop zit.
Als je nu terugkijkt, kan je vast wel nagaan wat jou veel energie heeft gekost in het verleden, misschien werk je wel ergens wat buiten jouw comfort zone ligt, wat misschien niet bij je past of waar je dagelijks wordt geconfronteerd met teveel prikkels. Misschien verklaard het zelfs waarom je vroeger als verlegen of stil werd bestempeld en ga zo maar door. Nu je dit alles helder hebt, kan je het ook voor jezelf goed afsluiten en fris beginnen, je weet nu hoe je een leven inricht wat beter bij je past en bij wie je bent, waarbij je een juiste balans houdt tussen werk en ontspanning en weet waar jou grenzen liggen. Dit alles zal je een leuker persoon maken, zowel voor jezelf als de omgeving.
Wat mij betreft is HSP zijn echt een prachtig iets en mag je dankbaar voor zijn, een eigenschap die je goed kan inzetten, zolang je deze goed beheerst. HSP'ers zijn de mensen die deze wereld mooier en beter maken in mijn ogen. We kunnen ze absoluut niet missen in onze maatschappij.
5. Stel duidelijke grenzen
Grenzen aangeven is ontzettend belangrijk. Ik snap dat je als HSP'er daar meer moeite mee hebt, omdat je meer bezig bent met de omgeving en anderen dan met jezelf, je doet graag dingen goed en bent vaak perfectionistisch, daarbij vergeet jij vaak jezelf. Een mooi iets, maar het moet niet ten koste gaan van jezelf.
Hoe je grenzen aan kan geven is door af en toe goed de situatie te evalueren en nagaat of iets opvalt wat tegen jou werkt. Als dit het geval is kan je hier maar beter eerlijk voor uitkomen. Je bent dit waarschijnlijk niet gewend om voor jezelf op te komen, maar heel belangrijk dit wel te doen.
6. Zorg voor rust aan je hooft
Voldoende slaap en rustmomentjes tussendoor is belangrijk om jouw gevoelige zenuwstelsel rustig te houden. De hele dag door draait deze op volle toeren. Aan jou de taak om signalen van overprikkeling te herkennen en wat tegen te doen. Er zijn meerdere tools waarmee je meer rust kan creëren aan je hoofd. Ga de natuur in, schaf een huisdier aan en je zult zien, dit zal je al veel rust geven om jou heen en in je hoofd.
Ga je bijvoorbeeld het verkeer in of loop je door de stad? Maak gebruik van Noise-cancelling koptelefoon of oortjes. Omgevingsgeluiden worden gedempt. Vaak is harde muziek of emotionele muziek al gauw teveel voor jouw gevoelige zenuwstelsel. Daarvoor in de plaats bestaat er ook white noise muziek, wat jouw zenuwstelsel echt zal doen ontspannen. Een aanrader! Voel je bijvoorbeeld aan dat je even op jezelf moet zijn bijvoorbeeld? Luister naar dit gevoel en doe dit dan ook even, want waarschijnlijk heb je dit dan ook echt nodig.
7. Luister goed naar je lichaam
Vaak geeft jouw lichaam al genoeg signalen aan bij vermoedens van overprikkeling. Krijg je hoofdpijn? Wordt je wat duizelig of wankel? Voelt je lichaam zwak of heb je weinig energie voor je gevoel? Of kan je de omgeving niet bijbenen of ontstaan er zelfs concentratieproblemen? Goed om dit tijdig te herkennen. Dit zijn duidelijke signalen van overprikkeling, iets waar je snel wat mee moet.
8. Zorg voor voldoende ontspanning
Ontspanning, super belangrijk voor zowel lichaam als geest. Het best kan je dit doen door te bewegen, denk hierbij aan sporten of in de natuur activiteiten doen. Yoga is ook een ontspannend en fijne activiteit, waarbij je ook een betere ademhaling krijgt. De natuur is een gratis en makkelijke therapie om te ontspannen en tot jezelf te komen. Andere ontsnappingsmogelijkheden zijn onder andere, een massage, een wellness bezoeken of naar de sauna gaan. Douchen of een bad is ook aan te raden en heeft effect. Als je na het douchen beter voelt, dan weet je dat je energie van iemand anders had opgepakt.
Ontspanning kan veel dingen zijn, zolang jij er maar gelukkig van wordt en juist geen energie kost. Drukke winkelstraten, bioscopen, pretparken en drukbezochte festivals is niet iets waar je zenuwstelsel tot rust komt en dus af te raden als ontspanningsactiviteit. Zelfs uitgaan kan al snel teveel zijn. Lezen is daarvoor in de plaats wel een goed alternatief, of vindt een nieuwe hobby bijvoorbeeld, schrijven, schilderen of tekenen. In ieder geval iets waarbij je met je gedachten kan focussen op één ding in een rustige omgeving.
Daarnaast is het aan te raden om zowel je woon en werkruimte zo rustgevend mogelijk in te richten, rust om je heen is namelijk rust in je hoofd. Ook kunnen bepaalde geuren een rustgevende werking hebben op het zenuwstelsel, lavendel bijvoorbeeld geeft een rustgevende en kalmerende werking. Die kan je door de ruimte verspreiden door middel van geurstokjes, geurkaarsen en aroma diffusers. Daarnaast zijn edelstenen uiteraard ook een goede uitkomst om bij je te dragen voor een positieve energiestroom.
9. Zorg voor ontlading
Ontlading is iets waar je al je gevoelens kan uiten en kwijt kan, dit kan in de vorm van sporten, het maken van muziek en/of dansen op muziek. Daarnaast is het beoefenen van hobby waar je veel voldoening uit haalt, iets waar je jezelf in kwijt kan ook een vorm van ontlading. Ook is ontlading praten met iemand, waarbij je alle gevoelens en gedachtes kwijt kan. Het liefst met een deskundige (iemand die je niet kent).
10. Leer omgaan met emoties
Omgaan met emoties, ook een belangrijke. Wanneer merk je dat je emotioneel geraakt bent en hoe ga je daarmee om? Wanneer merk je dat je geïrriteerd bent naar een ander toe, is dat als je overprikkeld bent of omdat jij je grenzen niet duidelijk genoeg aangeeft? Als iemand erg negatief is in jouw omgeving, hoe reageer jij daarop? Dat is iets waar jij je bewust van moet worden, hoe jij omgaat met jouw emoties? Zodra die bewustwording er is kan je trainen hier anders mee om te gaan.
11. Kijk of het helpt om therapie hiervoor te nemen
Als je er net achter komt dat je hoogsensitief bent, dan kan dat even slikken zijn en tegelijk vallen er ook vast veel dingen op zijn plek. Dat is logisch en begrijpelijk. Je moet ook niet verwachten dat je over een week, je hoogsensitiviteit onder controle hebt. Dit kost tijd en is een proces. Zit je nu met je handen in het haar en denk je hoe nu verder? Dan is het altijd goed en aan te raden om aan te kloppen bij je huisarts en in gesprek te gaan, zodat je samen kunt kijken naar wat de juiste oplossing is voor jou. Gesprek met een deskundige is altijd aan te raden!
